De Sint is weer in het land en geeft u graag een kort lesje over brand.
Er is namelijk met schoorsteenbranden iets aan de hand.

De Pieten merken dat het vegen van de schoorsteen niet altijd gebeurd.
De brandweer heeft het er druk mee en dat is niet zoals het heurt.

Richting het einde van het jaar stijgt het aantal haardbranden.
Na deze tips gebeurt er niets vervelends meer in uw panden.

De temperatuur daalt en daardoor zien we de eerste rookwolken uit de schoorstenen komen. Jaarlijks zijn in ons land meer dan 2.000 schoorsteenbranden, die aanzienlijke schade aan woningen toebrengen. Het stookseizoen is inmiddels in volle gang, daarom een goed moment even stil te staan bij het onderhoud van een open haard. Volgens de regelgeving (Bouwbesluit 2012) moet een voorziening voor de afvoer van rookgas (een schoorsteenkanaal) brandveilig zijn.

Wat is schoorsteenbrand precies?

Bij het stoken van brandhout komen er onverbrande deeltjes vrij die via de rookgassen in de schoorsteen oftewel het rookkanaal terecht komen. Deze deeltjes kunnen zich aan de wand van het rookkanaal gaan hechten en vormen zo een teerachtige, zeer brandbare laag. Dit wordt creosoot genoemd. Bij een temperatuur van 500 graden Celsius kan deze laag in brand vliegen, als dat gebeurt is er sprake van een schoorsteenbrand. Bij een stenen schoorsteen, die enigszins poreus en ruw is, kan de aanslag sneller hechten dan bij een glad RVS rookkanaal. De mate van aanslag wordt onder andere bepaald door het stookgedrag. Als de kachel teveel gesmoord of getemperd wordt (minder zuurstof, dus ook minder felle verbranding) is de verbranding onvolledig en zijn er dus meer onverbrande deeltjes die zich kunnen gaan hechten. Als de laag creosoot dikker wordt kan de schoorsteen zelfs verstoppen. Dat merkt u doordat het rookkanaal minder goed 'trekt'. In dat geval kunnen ook de rookgassen terug de kamer in slaan, waardoor er gevaar is voor koolmonoxidevergiftiging. Dit is eenvoudig te voorkomen door tijdig de schoorsteen te (laten) vegen. Het creosoot krijgt dan geen kans om een laag te vormen. Bij het schoorsteenvegen kan ook de schoorsteen verder nog gecontroleerd worden op scheuren of delen die loszitten.

Onderhoud van het schoorsteenkanaal

Zonder een schoon schoorsteenkanaal kunt u niet veilig stoken. Een vervuild of verstopt kanaal kan een schoorsteenbrand of koolmonoxidevergiftiging veroorzaken. Jaarlijks zijn in ons land meer dan 2.000 schoorsteenbranden, die aanzienlijke schade aan woningen toebrengen. Wanneer u de kachel of openhaard als sfeerverwarming gebruikt, is één keer per jaar laten vegen voldoende. Bij intensief gebruik, bijvoorbeeld als hoofd- of bijverwarming, is het verstandig om het schoorsteenkanaal minimaal twee keer per jaar te laten vegen. 

Veilig en vertrouwd stoken 

Als we het hebben over veilig en vertrouwd stoken, bedoelen we het verwarmen van uw woning zonder (schoorsteen)brand en zonder rookoverlast voor de nabije omgeving en het milieu. Kortom, zorgeloos kunnen genieten van het brandende vuur en de behaaglijke warmte. Hoe voorkom je brand, en in het bijzonder schoorsteenbrand, en hoe stook je veilig zonder overlast te creëren voor je naaste omgeving. Wilt u meer tips over veilig stoken, kijk dan hier een filmpje met instructies van de brandweer. 

Hoe herken je schoorsteenbrand? 

Als er sprake is van schoorsteenbrand dan hoor je vaak een bulderend geluid in het rookkanaal. Ook kan er in de kamer rookontwikkeling ontstaan en/of de trek in het rookkanaal neemt sterk toe. Buiten kun je vaak zien dat er vlammen uit het schoorsteenkanaal komen. 

Wat te doen bij schoorsteenbrand? 

Brand heeft zuurstof nodig, dus de eerste stap is het sluiten van de luchttoevoer. Sluit de luchttoevoeren op de kachel of de rookgasklep in de schoorsteen (bij bijvoorbeeld een open haard). Doof het vuur in de kachel of haard met een emmer zand om rookvorming te voorkomen. Blus in ieder geval nooit met water! Er kan dan namelijk enorme stoomvorming ontstaan. Doordat dit heel snel gebeurt, kan het rookkanaal dit niet aan en kan de schoorsteen door de druk gaan scheuren. Soms ontstaat zelfs een explosie. Bel na het sluiten van de luchttoevoer en het doven van het vuur direct de brandweer 1-1-2. Ventileer na het doven van het vuur meteen de woonruimte in verband met het vrijkomen van koolmonoxide.